پناهی: چرا باید سفارش‌های روحانی را به تصویر بکشیم
- توضیحات
- منتشر شده در سه شنبه, 15 بهمن 1392 02:31
آذوح: جعفر پناهی، فیلمساز نامدار ایرانی در نامه کوتاهی پیام حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به مراسم گشایش سی‌ودومین دوره جشنواره فیلم فجر را مورد انتقاد قرار داد و گفت دستورالعمل‌های وی در مورد به تصویر کشیدن نکات مثبت، تنها برای پنج درصد سینمای ایران است که ۹۰ درصد فیلم‌های این نوع سینما نیز از نمایش عمومی محروم‌اند.
به‌گزارش تارنمای خبرآنلاین، جعفر پناهی در نامه خود ضمن اشاره به “خطر پوپولیسم حسن روحانی” به‌دلیل این‌که “با شعور و آگاهی سعی در پی‌ریزی سانسور جدید دارد”، نوشته است هنگامی که گزیده پیام رئیس‌جمهور را درباره “بازگرداندن تماشاگر قهرکرده از سینما” خوانده امیدوار شده که سرانجام یک مقام مسئول برای اولین بار به دلیل اصلی قهر مردم با سینما اعتراف کرده و سعی در برداشتن سانسور از پیش پای سینماگران را دارد.
رئیس‌جمهور ایران در پیام خود گفته بود: “بازگرداندن تماشاگر قهرکرده از سینما، ضروری‌ترین مسئولیت امروز مدیران و سینماگران ماست.”
وی افزوده بود: “سینما بدون تماشاگر معنا ندارد و جشن و جشنواره آن روز معنا می‌یابد که بدانیم مردم از سینمای بومی خود راضی‌اند و به آن دل بسته‌اند.”
جعفر پناهی: آقای روحانی خوب می‌داند که سالانه بیش از صد فیلم در ایران ساخته می‌شود که ۹۵ درصد فیلم‌هایی است که تماما اختصاص به همان نقطه‌های روشنی که ایشان می‌گویند دارد و فقط پنج درصد و یا کمتر است که تلاش می‌کنند به مردم دروع نگوید و نقاط را آنگونه که هستند به تصویر کشند، که ۹۰ درصد از این پنج درصد هم هرگز اجازه نمایش نمی‌یابند
جعفر پناهی در ادامه گفته است با خواندن متن کامل پیام حسن روحانی از آن متأسف شده است.
حسن روحانی در بخش دیگری از پیام خود گفته بود: “فیلمساز سرزمینم به من می‌گوید به من آزادی بده و بگذار واقعیت‌های تلخ و تیره‌ای را که تا دیروز نمی‌توانستم، امروز در فیلم‌هایم نشان دهم! من به او می‌گویم آن واقعیت‌ها را که همگان بیش و کم می‌دانند، بیا تا در کنارِ تیرگی‌های واقعیت، نقطه‌هایی روشن از حقیقت را هم نشان دهیم.”
پناهی نوشته است: “آقای روحانی خوب می‌داند که سالانه بیش از صد فیلم در ایران ساخته می‌شود که ۹۵ درصد فیلم‌هایی است که تماما اختصاص به همان نقطه‌های روشنی که ایشان می‌گویند دارد و فقط پنج درصد و یا کمتر است که تلاش می‌کنند به مردم دروع نگوید و نقاط را آنگونه که هستند به تصویر کشند، که ۹۰ درصد از این پنج درصد هم هرگز اجازه نمایش نمی‌یابند.”
این کارگردان سینما پرسیده است: “چرا این دستورالعمل‌ها فقط برای آن پنج درصد است و هرگز به آن ۹۵ درصد گفته نمی‌شود که کنار نقاط فرمایشی از حقیقت واقعیت هم سخن بگویند. اصلا چرا باید هنرمند مجبور باشد نقاط فرمایشی و سفارشی ایشان یا هر سفارش دهنده دیگر را به تصویر کشد.”
جعفر پناهی، گفته است اگر واقعا حسن روحانی می‌خواهد مردم با سینما آشتی کنند؛ اجازه بدهد، “هنرمند خود انتخاب کند چه بسازد یا چه نسازد”.
وی تأکید کرده است: “فقط در این صورت می‌توان اطمینان داشت که مرجعی قابل قبول برای درستی یا نادرستی آثارش پیدا خواهد کرد که همان استقبال یا عدم استقبال مخاطب است، قهر مردم با سینما دقیقا از همین جا آغاز شد که حاکمان‌شان به آنها امر فرمودند که چه ببیند یا نبینند.”
رئیس‌جمهور ایران، ۱۸ دی‌ماه سال جاری نیز در جمع گروهی از نویسندگان، سینماگران و هنرمندان گفته بود: “دولت تداوم امید را در میان مردم می‌خواهد. از شما می‌خواهم آثار امیدبخش و نشاط‌آفرین تولید کنید، آثار یأس‌آور کافی است.”
در پی این سخنان چند تن از هنرمندان و نویسندگان ساکن ایران نیز انتقادهایی از همین زاویه دید جعفر پناهی مطرح کرده بودند.
جعفر پناهی: شاید آقای روحانی نمی‌دانند اگر فیلمسازی بخواهد فیلمش را حتی به همکاران خود در خانه سینما نشان دهد باید مجوزش را وزارت ارشاد صادر کند که در اکثر موارد برای همان پنج درصد چنین مجوزی صادر نمی‌شود
به‌گفته جعفر پناهی این “تحقیر و توهین به شعور مخاطبان” است که مردم را نسبت به سینما “بی‌اعتماد و گریزان” کرده است.
حسن روحانی در بخش دیگری از پیام خود به جشنواره فیلم فجر گفته بود: “من در پاسخ به سینماگری که هوای جهانی دارد، می‌گویم سفر به سلامت اما قول بده جایزه اول را از مردم سرزمین خود دریافت کنی.”
پناهی در پاسخ گفته است: “در بیان این سخن گهربار، بیشتر احساس می‌شود که تمایل به مزاح داشته‌اند. چرا که می‌دانند بزرگ‌ترین جایزه برای یک فیلمساز نمایش فیلم در کشور خودش است، وقتی اجازه نمی‌دهند یک فیلم حتی در یک سینما در ایران به نمایش در آید، چگونه درباره آن می‌توان از مردم، منتقدان و دست‌اندرکاران سینما درخواست قضاوت کرد.”
جعفر پناهی پرسیده است: “فیلمساز چگونه می‌تواند چنین قولی را بدهد. شاید آقای روحانی نمی‌دانند اگر فیلمسازی بخواهد فیلمش را حتی به همکاران خود در خانه سینما نشان دهد باید مجوزش را وزارت ارشاد صادر کند که در اکثر موارد برای همان پنج درصد چنین مجوزی صادر نمی‌شود.”
پناهی با اشاره به فیلم “آشغال‌های دوست‌داشتنی”، ساخته محسن امیریوسفی، و این‌که علی‌رضا رضاداد، دبیر جشنواره فیلم فجر اجازه نداد هیئت انتخاب فیلم‌ها این فیلم را ببیند و همچنین تأکید بر این‌که این فیلم “فیلمی است کاملا ایرانی و بومی”، گفته است “این یک نمونه از نمونه‌های بی‌شمار” و ”روحانی توقع چه قول و قراری از سوی سینماگران را دارند”.
کارگردان فیلم‌های “دایره” و “آفساید” که هر دو در ایران اجازه نمایش ندارند این پیام‌ها را برای دست‌اندرکاران سینما “تکراری” دانسته و گفته بهتر است رئیس‌جمهور ایران “به مردم قول بدهد که یک درصد به قول‌های زمان انتخابات وفادار بوده و با تدبیر دور از امید، نمی‌خواهد سانسوری تازه بنا کند”.
جعفر پناهی، برنده جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز و خرس نقره‌ای جشنواره برلین، در جریان رویدادهای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ دو بار دستگیر و سپس به شش سال حبس تعزیری و ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی و سفر به خارج از ایران محکوم شد.
وی در سال گذشته به همراه نسرین ستوده وکیل ایرانی برنده جایزه ساخاروف، جایزه حقوق بشر اتحادیه اروپا شد.
