تغییر رفتار اقتصادی خانوارها؛ اختصاص ۷۰ درصد درآمد خانوارها به مسکن، خوراک و حمل و نقل
- توضیحات
- منتشر شده در شنبه, 03 اسفند 1392 23:48
آذوح: روزنامه دنیای اقتصاد از «تغییر رفتار اقتصادی خانوارها» گزارش داده و نوشته‌است: «آخرین گزارش‌های منتشرشده از سوی بانک مرکزی درخصوص بودجه خانوار نشان می‌دهد که رفتار مالی خانواده‌های ایرانی از سال ۱۳۸۴ به بعد تغییر محسوسی کرده و این روند در سال ۹۱ نیز ادامه داشته‌است.»
به نوشته این روزنامه، در بین اقلام مهم مصرفی خانوارها در سال ۹۱ گروه‌هایی مثل «مسکن و خوراکی‌ها با بیشترین افزایش در هزینه‌های خود مواجه بوده‌اند و رشد هزینه‌های این گروه، از متوسط رشد اقلام دیگر بالاتر بوده‌است» و این درحالی است که «گروه‌هایی مسکن و خوراکی‌ها به‌دلیل افزایش بهای بیشتر، سهم بالاتری از درآمدهای خانوار را به خود اختصاص داده‌اند.»
روزنامه دنیای اقتصاد به استناد آمارهای بانک مرکزی نوشته‌است: «در سال ۹۱، خانوارهای شهری ایرانی به‌طور متوسط، سالانه نزدیک به ۲۱ میلیون و ۶۵۳ هزار تومان صرف هزینه‌های مصرفی خود کرده‌اند» که سهم عمده‌ای از هزینه‌های خانوار، به ترتیب مربوط به سه گروه «مسکن، آب و برق و گاز و سایر سوخت‌ها با ۳۲٫۹ درصد، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها با ۲۶٫۲ درصد و حمل‌ونقل با ۹٫۴ درصد شده‌است که نزدیک به ۷۰ درصد از مجموع هزینه‌های خانوار را در بر گرفته‌است.»
این روزنامه یادآوری کرده‌است که در تقیسم بندی‌های بانک مرکزی «هزینه‌های مصرفی خانوارها را شامل ۱۲ گروه» است، یادآوری کرده که در مقابل هزینه ۷۰ دصدی سه گروه مسکن، خوراکی‌ها و حمل و نقل، ۹ گروه دیگر تنها ۳۰ درصد هزینه خانوارها را به خود اختصاص داده‌اند.
این ۹ گروه در سال ۹۱ به ترتیب شامل «کالاها و خدمات متفرقه با ۸٫۲ درصد، بهداشت و درمان با ۵٫۵ درصد، پوشاک و کفش با ۴٫۵ درصد، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه با ۴٫۵ درصد، تفریح و امور فرهنگی با ۲٫۳ درصد، رستوران و هتل با ۲٫۱ درصد، ارتباطات با ۲ درصد، ، تحصیل با ۲ درصد و دخانیات با ۰٫۴(چهار دهم) درصد بوده‌اند.
روزنامه دنیای اقتصاد تاکید کرده‌است که این آمارها بیانگر چرخش هزینه خانوارهای ایرانی از «کالاهای با ضرورت کمتر» به سمت «کالاهای ضروری‌تر» بوده‌است و همچنین بررسی سهم گروه‌های مصرفی در سبد هزینه خانوار نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۱، تغییرات قابل‌توجهی در تخصیص منابع خانوار برای اقلام مختلف صورت گرفته‌است، به طوری که سهم گروه‌هایی مثل «پوشاک و کفش»، «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه»، «حمل‌ونقل»، «تفریح و امور فرهنگی» و «رستوران و هتل» از کل هزینه‌های خانوار در سال گذشته کمترین سهم برای هر کدام از این گروه در ۱۰ سال گذشته بوده‌است.
دنیای اقتصاد این تغییرات را پیامد کاهش درآمد خانوارها و افزایش قیمت‌ها و نرخ تورم ارزیابی کرده و نوشته‌است که با تغییرات قیمتی و درآمدی، رفتار مصرفی مردم نیز تغییر کرده‌است، یعنی با تورم بالا که به کم شدن «درآمد واقعی» و «قدرت خرید» آنها منجر شده، افراد تمایل بیشتری به مصرف اقلامی مثل «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» پیدا کرده‌اند که جزو «کالاهای ضروری» به شمار می‌آید. در مقابل و با سخت شدن شرایط مالی خانوارها، آنها تمایل به هزینه‌کرد روی اقلام کمتر ضروری مثل «تفریح و امور فرهنگی»، «رستوران و هتل»، «سفر»، «پوشاک و کفش» و «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه» داشته‌اند.
به نوشته این روزنامه، تغییر رفتار اقتصادی خانوارهای ایرانی با تئوری اقتصادی نیز همخوانی دارد چرا که «با کاهش قدرت خرید مردم، افراد از مصرف کالاهایی که نقش کمتری در برطرف کردن نیازهای اساسی افراد دارند، می‌کاهند و در مقابل، درصد هزینه خود روی کالاهای ضروری را افزایش می‌دهند.»
روزنامه دنیای اقتصاد همچنین نوشته‌است: نکته قابل توجه دیگر در آمارهای منتشر شده بانک مرکزی درباره «بودجه خانوار» این است که «در سال‌های گذشته، درآمدهای حاصل از حقوق و دستمزد دریافتی از بخش دولتی، سهم کاهنده‌ای از کل درآمد متوسط خانوارهای ایرانی داشته‌است و در مقابل، سهم «درآمدهای متفرقه» از درآمد خانوارهای شهری، در هشت سال اخیر تقریبا دو برابر شده‌است.»
