سایه سنگین اردوغان بر انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه
- توضیحات
- منتشر شده در جمعه, 17 مرداد 1393 16:24
ژیار گل
بی بی سی، استانبول
هفته گذشته میلیون‌ها شهروند ترکیه در خارج از این کشور به پای صندوق‌های رای رفتند. روز یکشنبه دهم اوت حدود ۵۰ میلیون واجد شرایط رای دادن در داخل ترکیه به پای صندوق‌های رای خواهند رفت تا در انتخاباتی تاریخی شرکت کنند. انتخاباتی که در آن رئیس جمهور ترکیه برای اولین بار از طریق رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود.
مبارزات انتخاباتی از چند هفته پیش شروع شده است. جنجال انتخابات ریاست جمهوری به اندازه انتخابات پارلمانی یا حتی انتخابات شوراهای محلی نیست. اما این انتخابات از اهمیت زیادی برخوردار است.
در بسیاری از نقاط کشور پوسترهای انتخاباتی رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه که کاندیدای این سمت شده، بسیار بیشتر از سایر کاندیداها دیده می شود. او بیش از هر کاندیدای دیگری در رادیو تلویزیون حضور دارد.
مخالفان حزب عدالت و توسعه، حزب حاکم در ترکیه، آقای اردوغان را متهم می کنند که او به طرف دیکتاتوری می رود و نمی خواهد قدرت را رها کند.
این افراد نگرانند اگر آقای اردوغان پیروز شود، او قانون اساسی ترکیه را به نفع خود تغییر داده و اختیارات رئیس جمهوری را افزایش خواهد داد.
این نگرانی‌ها باعث شد تا احزاب رقیب در ترکیه متحد شوند.
حزب لائیک جمهوری خلق، حزب ناسیونالیست حرکت ملی و برخی از احزاب کوچک دیگر، اکمل الدین احسان اوغلو را به عنوان کاندیدای مشترکشان معرفی کرده‌اند تا با آقای اردوغان رقابت کند.
احسان اوغلو یکی از جدی ترین کاندیداهاست که می تواند انتخابات را به دور دوم بکشاند
آقای احسان اوغلو مردی مذهبی و ۷۰ ساله است. او پیشتر دبیر کل سازمان همکاری اسلامی بود. آقای احسان اوغلو یکی از جدی ترین کاندیداهاست که می تواند انتخابات را به دور دوم بکشاند. او قول داده اگر رئیس جمهور شود شکاف موجود بین گروه های مختلف در کشور را ترمیم و برای اتحاد ترکیه تلاش کند.
جوان ترین کاندیدای ریاست جمهوری ترکیه صلاح الدین دمیرتاش است. آقای دمیرتاش ۴۱ ساله و از طرف حزب دموکراتیک خلق کاندید شده است. بیشتر طرفداران این وکیل سابق حقوق بشری را کردها و چپگراها تشکیل می‌دهند. سال گذشته او از اعتراضات پارک گزی حمایت کرد. حدود ده حزب چپ کوچک و بزرگ ترکیه از آقای دمیرتاش حمایت می کنند.
تخمین زده می شود که حدود ۱۲ میلیون از واجدین شرایط رای در این انتخابات کرد هستند. به همین جهت بسیاری از احزاب سیاسی برای جذب رای کردها تلاش می کنند. معمولا در انتخابات گذشته نیمی از رای دهندگان کرد به حزب عدالت و توسعه و نیمی دیگر به حزب صلح و دموکراسی طرفدار کردها رای داده اند.
آقای اردوغان ۱۲ سال است در قدرت است، او می گوید حل مساله کردها در دستور کار اوست و قول داده شرایط را برای خاتمه جنگ و بازگشت نیروهای پ ک ک به جامعه فراهم کند. طرح پیشنهادی دولت او برای قانونی کردن روند مذاکرات صلح در مجلس تصویب شد.
آقای احسان اوغلو گفته است او به روند مذاکرات صلح با کردها احترام می گذارد و حتی پا را فراتر گذاشته و می گوید اگر مجلس ترکیه طرح آزادی عبدالله اوجلان رهبر زندانی پ ک ک را تصویب کند، بعنوان رئیس جمهور آینده مخالفتی نخواهد کرد.
بیشتر طرفداران دمیرتاش را کردها و چپگراها تشکیل می‌دهند
در میان این سه کاندیدا شانس آقای اردوغان بیشتر است. او ستاد انتخاباتی منظم تر و پول بیشتری برای تبلیغات دارد. به رغم اتهامات فساد مالی علیه او و نزدیکانش، انتظار می رود آقای اردوغان در دور اول برنده یا حداقل به مرحله دوم راه پیدا کند. در دو هفته گذشته ده ها پلیس متهم به کارگذاشتن شنود تلفنی دستگیر شده اند. دولت می گوید آنان عضو جنبش اسلامگرای گولن هستند.
وکلای آقای اردوغان علیه بلند کنیش سردبیر روزنامه انگلیسی تودی زمان شکایت کرده اند. این روزنامه به جنبش گولن وابسته است و از منتقدان سر سخت نخست وزیر ترکیه است.
صلاح الدین دمیرتاش کاندیدای کردها از شانس کمتری برای برنده شدن دارد، اما اگر انتخابات به دور دوم کشیده شود، طرفداران او می توانند سرنوشت رئیس جمهور آینده ترکیه را تعیین کنند. در این صورت انتظار می رود آقای دمیرتاش از کاندیدایی طرفداری کند که امتیازات بیشتری به کردها بدهد.
هفته گذشته بلند آرینچ معاون نخست وزیر ترکیه گفت زنان نباید در ملاء عام بخندند و به تنهایی سفر کنند. سخنان او بسیاری از زنان و فعالان مدنی ترکیه را وادار به عکس العمل کرد. کمپین‌های زیادی در فضای مجازی علیه سخنان آقای آرینچ به راه افتاد. هزاران زن سکولار و همچنین محجبه عکسهایی در فضای مجازی منتشر کردند که در آن در ملاء عام می خندیدند.
مخالفان آقای اردوغان می گویند صحبتهای معاون او نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه برای اسلامی کردن ترکیه می کوشد و مخالف آزادیهای فردی است. بسیاری از طرفداران آقای اردوغان مذهبی و محافظه کار هستند و بعید به نظر می رسد که این صحبتها آقای آرینچ تاثیری روی رای آنها داشته باشد.
