نگرانی لهستان و جمهوری‌های بالتیک از بحران کریمه
- توضیحات
- منتشر شده در یکشنبه, 25 اسفند 1392 18:58
آذوح: پیشروی نیروهای روسیه در بخشی از خاک اوکراین، کشورهای همسایه از جمله لهستان و سه جمهوری ساحل دریای بالتیک را واقعا نگران کرده و این کشورها خود را از جانب روسیه در معرض خطر می بینند.
البته رهبران لهستان سعی کرده اند این خطر را بی اهمیت جلوه داده و مرتبا مردم را خاطر جمع کنند که خطری آنان را تهدید نمی کند.
دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان در جریان مراسمی که به مناسبت پانزدهمین سالگرد پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا برگزار شد، گفت هیچ خطر مستقیمی متوجه لهستان نیست. برونیسلاو کوموروسکی، رئیس جمهوری لهستان نیز این اظهارات را تایید کرد.
ولی یک حس گسترده عدم امنیت در لهستان دیده می شود. ۵۹ درصد کسانی که در یک نظرسنجی در هفته گذشته شرکت داشتند، معتقد بودند که سیاست خارجی روسیه تهدیدی برای امنیت لهستان است.
میشال، یک جوان ۳۰ ساله لهستانی که کتابدار است می گوید: "من از جانب روسیه احساس خطر می کنم چون ما نوبت بعدی هستیم. اول نوبت اوکراین است، بعدا نوبت به جمهوری های بالتیک می رسد و بعد پوتین (رئیس جمهوری روسیه) به سراغ ما خواهد آمد."
دومینیکا زیولکا، که مربی سوارکاری است نگرانی های مشابهی ابراز می کند: "حالا آنها می خواهند به اوکراین حمله کنند ولی ما همسایه هستیم به همین جهت فکر نمی کنم لهستان در امان بماند به خصوص که ما تاریخ مشترکی با روسیه داریم و آنها همیشه متجاوز بودند."
دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان گفت هیچ خطر مستقیمی متوجه لهستان نیست
این حرف ها به این معنی نیست که بیشتر لهستانی ها نگران حمله نظامی روسیه در آینده نزدیک هستند. ولی تاریخ مشترک آنها سبب بی اعتمادی گسترده لهستانی ها نسبت به روسیه شده است.
در قرن هجده میلادی، کاترین کبیر امپراتور روسیه بخش شرقی لهستان را ضمیمه کشورش کرد. لهستان تا بعد از پایان جنگ جهانی اول استقلال خود را باز نیافت. پس از تنها دو دهه آزادی، در سال ۱۹۳۹، دو هفته پس از آن که نیروهای آلمان نازی وارد بخش غربی لهستان شدند، شوروی بخش شرقی لهستان را اشغال کرد.
در سال ۱۹۴۵ ارتش سرخ، لهستان را از سلطه نازی ها خارج کرد و ژوزف استالین رهبر شوروی یک نظام کمونیستی تحت حمایت شوروی را در این کشور پیاده کرد. آخرین سربازان شوروی در سال ۱۹۹۳ از لهستان خارج شدند.
مارسین زابوروسکی، مدیر موسسه امور بین المللی لهستان، به بی بی سی گفت: "چنین احساس می شود که از مرزهای به خصوصی پا فراتر گذاشته شده، سابقه ای ایجاد شده و به همین جهت روشن نیست پوتین کجا توقف خواهد کرد. این کار به وضوح تعرض بی دلیلی به کشور دیگری است و نقض قوانین بین المللی محسوب می شود."
ترسیم دوباره نقشه اروپا
روس‌های بومی در جمهوری‌های بالتیک
لتونی ۵۵۰ هزار نفر- ۲۷درصد جمعیت
استونی ۳۲۴ هزار نفر-۲۴ درصد جمعیت
لیتوانی ۱۷۰ هزار نفر-۵ درصد جمعیت
جمهوری های ساحل دریای بالتیک نیز نگرانی مشابهی نسبت به روسیه دارند. این سه جمهوری پس از جنگ جهانی دوم در شوروی ادغام شده بودند.
دالیا گریبوسکایت، رئیس جمهوری لیتوانی، هفته قبل هشدار داد که روسیه سعی می کند نقشه اروپای بعد از جنگ را دوباره ترسیم کند. وی گغت اول نوبت اوکراین بود و بعد نوبت مولدوا، جمهوری های بالتیک و لهستان خواهد رسید.
استونی و لتونی نیز دارای اقلیت روس قابل توجهی هستند و با توجه به اینکه آقای پوتین برای توجیه اشغال کریمه، حمایت از روس های بومی کریمه را عنوان کرده بود، ممکن است همین بهانه را برای اشغال این جمهوری ها بیاورد.
در حالی که برخی می گویند توجیه روسیه مانند دلیلی است که در سال ۱۹۳۸، هیتلر برای الحاق اتریش و سودتنلند در چکسلواکی به خاک آلمان آورده بود، رادسلاو سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان علیه یک چنین مقایسه هایی هشدار داده است.
آقای سیکورسکی در جریان سفر اخیرش به لندن گفت: "مردم لهستان و سایر ملت های اتحاد جماهیر شوروی برای جنگی که به بهانه حمایت از اقلیت های ملی شروع شد، بهای سنگینی در قرن بیستم پرداختند. امیدوارم همه ما از خطر یک چنین اتفاقی درس گرفته باشیم."
تقویت نظامی
۱۲فروند جنگنده آمریکایی مدل اف-۱۶ برای مانورهای مشترک در لهستان مستقر می شوند
دولت آمریکا اعلام کرده که همکاری های نظامی خود با لهستان و جمهوری های بالتیک را افزایش می دهد و به منظور تقویت محافظت حریم هوایی جمهوری های بالتیک توسط گشت های سازمان ناتو، شش فروند جت جنگی مدل اف-۱۵ و یک هواپیمای مخصوص سوخت رسانی هوایی مدل ک- سی-۱۳۵ را علاوه بر تجهیزات جنگی که قبلا اعلام کرده بود، به منطقه می فرستد.
قریب به ۳۰۰ پرسنل نیروی هوایی آمریکا و ۱۲ فروند جنگنده آمریکایی مدل اف-۱۶ برای مانورهای مشترک در لهستان مستقر می شوند و پرسنل نیروی هوایی آمریکا را که هم اکنون در لهستان مستقرند تقویت می کنند.
ولی تقویت نظامی تنها واکنش به تحولات اخیر نیست.
آقای زابوروسکی، می گوید: "نخست وزیر و رئیس جمهور ما (لهستان) گفته اند که ما باید برای استقلال در زمینه انرژی بیشتر تلاش کنیم. انرژی دارای اهمیت حیاتی است چون تهدید تنها ماهیت نظامی ندارد بلکه می تواند بستن شیرهای گاز نیز باشد."
کشورهایی مانند لهستان هم اکنون قطع شیر گاز را تجربه کرده اند. بخش اعظم گاز طبیعی که از روسیه به اروپای غربی صادر می شود از خاک اوکراین باید عبور کند. در سال ۲۰۰۹ اختلاف روسیه و اوکراین بر سر قیمت گاز سبب شد که تحویل گاز به بسیاری از کشورهای اروپایی متوقف شود.
جمهوری های بالتیک و لهستان همچنان به گاز روسیه وابسته اند. لهستان سال گذشته ۶۰ درصد گاز مصرفی صنایع و منازل را از شرکت گازپروم روسیه خریداری کرده بود.
گاز پروم ۶۰ درصد گاز مصرفی لهستان را تامین می کند
لهستان پس از سال ها که می گفت باید در این باره اقدامی بکند، اکنون منابع تامین گاز خود را افزایش می دهد.
احداث یک پایانه گاز مایع طبیعی در این کشور در حال اتمام است و تا پایان سال جاری میلادی، لهستان قادر خواهد بود از قطر گاز وارد کند. لهستان همچنین ظرفیت خط لوله های خود با آلمان و جمهوری چک را افزایش داده تا قادر به تامین انرژی بیشتری از بازارهای آنان باشد.
این کشور همچنین امیدوار است در آینده بتواند از طریق شکافتن سنگ هایی که گاز در آنها جمع شده و بیرون کشیدن گازهای ذخیره شده در سنگ ها، انرژی مورد نیاز خود را تامین کند.
آقای تاسک، می گوید اتکای اروپای مرکزی و غربی به گاز روسیه، موجب افزایش قدرت بیش از حد آقای پوتین می شود و او در ملاقات قریب الوقوعش با خانم مرکل، صدراعظم آلمان تهدیدهای سیاسی ناشی از این وابستگی را با او در میان خواهد گذاشت.
آقای تاسک می گوید تردیدی ندارد که اتکای آلمان به گاز روسیه می تواند حاکمیت اروپا را به طور موثری محدود کند.
