مبارزه با فساد یا جنگ قدرت در چین
- توضیحات
- منتشر شده در سه شنبه, 27 خرداد 1393 15:46
آذوح: کری گریس
خبرنگار بی بی سی در چین
این سئوالی است که همه چینی ها می پرسند. ژو یونگکانگ که تا چندی پیش یکی از قدرتمندترین سیاستمداران این کشور بود خیلی ساده ناپدید شده است. او رئیس تمامی نهادهای امنیتی چین بود که همه جنبه های مهم در حیات کشور و مردم آن را کنترل می کنند.
در روستای زادگاه آقای ژو هیچ نشانه ای وجود نداشت که دخالت او در بزرگترین رسوایی مالی را نشان دهد. هر چند تحقیقات گسترده ای در این زمینه در جریان است.
در تمام هفت ماه گذشته حتی یک بار نام او در رسانه های دولتی ذکر نشده است. اما چرا سرنوشت ژو یونگکانگ و نحوه برخورد حکومت چین با او مهم است؟ او یک سال و نیم پیش از مقام خود استعفا کرد و اکثر مردم چین شاید او را نشناسند. اگر او نتواند موقعیت خود را در سطوح بالای حزب کمونیست و حکومت چین حفظ کند، مسلما راهی زندانهایی خواهد شد که توسط سیستم امنیتی مخوف کشور و یک زمانی زیر نظر او اداره می شدند.
روستای شیگیانتو در استان جیانگسو زادگاه ژو یونگکانگ
اما حزب کمونیست و حکومت چین درتمام این مدت حتی یک کلام در مورد او نگفته است. ماجرای ژویونگکانگ یک موضوع بسیار مهم در بطن ثبات و پیشبرد اصلاحات چین است و اقداماتی که برای به زیر کشیدن او از قدرت انجام می شود احتمالا مهمترین بخش از سیاست داخلی حکومت جدید چین است.
خوفناک‌ترین
کارنامه سیاسی ژو یونگکانگ مثل قصه ثروتمند شدن یک فقیر البته به سبک و سیاق چینی است. او فرزند یک خانواده کشاورز فقیر است که برای تامین معاش خود مارماهی صید می کردند. والدین او هر سه فرزند خود را تشویق کردند که تحصیل کنند و پسر بزرگ آنها به دانشگاه رفت و در رشته مهندسی نفت فارغ التحصیل شد.
آقای ژو به سرعت در سلسله مراتب حزبی ترقی کرد. ابتدا به ریاست بزرگترین شرکت نفتی چین منصوب شد، سپس به مقام فرمانداری استانی رسید که بالغ بر ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد. در گامهای بعدی به عضویت کمیته مرکزی و شورای رهبری حزب رسید و ریاست نهادهای امنیتی گسترده چین به او سپرده شد.
بیرون از روستای زادگاه خود کمتر کسی او را می شناخت و یا دوست می داشت ولی در سراسر چین هیچ تردیدی وجود نداشت که او خوفناک ترین فرد کشور است.
اما در یک مقطعی اقبال آقای ژو برگشت. شی جین پینگ به رهبری حزب کمونیست چین رسید و اعلام کرد که یک کارزار گسترده علیه فساد اداری و مالی را به اجرا خواهد گذاشت. او هشدار داد که در این کارزار علاوه بر مگس ها به جنگ ببرها نیز خواهد رفت. که اشاره ای است به ابعاد گوناگون فساد مالی و قدرت افرادی که در آن دخالت دارند.
به نظر می رسد که ژو یونگکانگ برای رهبر جدید چین یکی از همین ببرهاست. اما چرا رهبر جدید چین به جنگ یک ببر خطرناک رفته؟
جدال با ببر
دنگ یوون یک تحلیلگر سیاسی در چین می گوید:"به سه دلیل. دلیل اول این است که او با رام کردن این ببر می خواهد موقعیت خود را تثبیت کرده و درصفوف حزب و حکومت برای خود اعتبار بیشتری کسب کند. دلیل دوم پیشبرد و اجرای اصلاحات جدید است. افراد زیادی در لایه های مختلف حکومت وجود دارند که ثروت آنها به فساد آلوده است و اکثر آنها ترجیح می دهند که اوضاع در شکل فعلی باقی بماند."
او اضافه می کند:"اگر رهبری جدید چین واقعا قصد دارد اصلاحات جدید را اجرا کند باید صفوف و جبهه سیاستمداران آلوده به فساد را از یک نقطه ای مورد حمله قرار دهد و ژو یونگکانگ بهترین نقطه برای حمله و زدن این ضربه است. و بالاخره دلیل سوم ترمیم و بهبود وجهه حزب کمونیست است."
به نظر می رسد که این نکات درست هستند. در سیستم تک حزبی چین هیچ امکانی برای انتخابات و تعویض سیاستمداران با رای مردم وجود ندارد. بنابراین هر رییس جمهور جدیدی که به قدرت می رسد باید در همان ساز و کارهای موجود افراد فاسد و یا مخالفان خود را کنار زده و راه را برای طرفداران اجرای سیاست های خود بگشاید.
موضوع اجرای اصلاحات گسترده را نیز باید به این اضافه کرد. پس از یک دهه تاخیر در اجرای تحولاتی که بسیار ضروری هستند، چین به یک رهبری و جهت گیری سیاسی جدید نیاز دارد.
"شی جین پینگ رهبری حزب کمونیست چین اعلام کرده است که یک کارزار گسترده علیه فساد اداری و مالی را به اجرا خواهد گذاشت و در این کارزار علاوه بر مگس ها به جنگ ببرها نیز خواهد رفت."
به نظر می رسد که رهبری جدید چین مصمم است تا مدل اقتصادی فعلی را که در تمام ۳۰ سال گذشته رونق چشمگیری برای کشور به ارمغان آورده تغییر دهد. مدل فعلی دیگر قابلیت و ظرفیت تداوم ندارد و یکی از نقاط ضعف اصلی آن این است که نهادها و افراد قدرتمند در دستگاه دولتی تمام بخش های کلیدی اقتصاد را در کنترل خود دارند.
شی جین پینگ رئیس جمهور جدید چین با کنار زدن این افراد می تواند فضا را برای اجرای اصلاحات باز کند. یکی از نمونه های واضح اقدامات رهبر جدید چین برکنار کردن همه دست نشانده های ژو یونگکانگ طی ماههای اخیر از صنعت نفت و گاز است.
موضوع بهبود و یا ترمیم وجهه حزب کمونیست چین نیز یک مسئله ضروری و عاجل است. انتقاد و نارضایتی از سیاستمداران و مسئولان حکومتی در میان مردم به اوج خود رسیده است.
موضوعاتی که در چین در مورد رفتار سیاستمداران مطرح می شوند فقط سوء استفاده آنها از امتیازات کوچک نظیر امکانات تشریفاتی نیست. همزمان با پیشرفت و رونق اقتصاد چین در دهه های اخیر، مقامات ارشد حزب کمونیست با استفاده از موقعیت انحصاری خود میلیاردها دلار از اموال دولتی را ربوده و بسیاری از آنها این پول را در حسابهای بانکی و موسسات مالی غیرقابل کنترل در کشورهای خارجی پنهان کرده اند.
چیدن موهای ببر
یکی از مجلات اقتصادی معتبر در چین به نام کایشین، با تحقیقات گسترده ای در شبکه فعالیت های اقتصادی ژو یونگکانگ مدعی است که او ثروت بسیار زیادی اندوخته است. اکنون تمام دارایی های معلوم آقای ژو ضبط شده، تعدادی از اعضای خانواده، راننده ها، محافظین و کارمندان دست نشانده او بازداشت شده اند.
"به نظر می رسد که رهبری جدید چین مصمم است تا مدل اقتصادی فعلی را که در تمام ۳۰ سال گذشته رونق چشمگیری برای کشور به ارمغان آورده تغییر دهد."
هر چند نام او به هیچ وجه در رسانه های دولت ذکر نمی شود ولی تقریبا هر روز خبر یکی از رسوایی های مربوط به فساد مالی حامیان و متحدان او در صنایع نفت و گاز، استان سیچوان و یا نهادهای امنیتی کشور در رسانه‌ها منعکس می شود. تمامی این موارد به حلقه نفوذ و شبکه نزدیکان آقای ژو مربوط می شوند.
دنگ یوون تحلیلگر سیاسی درچین می گوید:"رهبر جدید چین به مرور دارد موی این ببر را می چیند."
اما به سختی می توان دریافت که آیا افکار عمومی چین هدف رهبر جدید کشور از این اقدامات را متوجه می شوند؟ مگر مردم تا کی می توانند به اخبار افشای فساد مالی در حزب و حکومت گوش کنند؟
سال گذشته محاکمه بو شیلای دبیرکل سابق حزب کمونیست در ایالت چونگ کینگ، به یک نمایش بزرگ درمبارزه با فساد بدل شد و از پرونده های متعدد جرایم، فساد مالی و انواع و اقسام فساد و تباهی در یکی از شهرهای بزرگ چین پرده برداشت.
اما بوشیلای فقط یک عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست بود و نه از رهبران آن. اگر ژو یونگکانگ به اتهام فساد دادگاهی شود این محاکمه ارشد ترین مقام حزب از زمان تسخیر قدرت در سال ۱۹۴۹ خواهد بود. چنین حادثه ای مسلما می تواند به وجهه و سوابق این حزب لطمه بزند.
اما شی جین پینگ رهبر جدید چین دو محاسبه دیگر را باید در نظر بگیرد.
محاصره شده
بو شیلای از مقامات سابق ارشد در حزب کمونیست چین به جرم رشوه خواری و سوء استفاده از قدرت به حبس ابد محکوم شد
از زمان آغاز دوران اصلاحات در چین، اعضای کمیته مرکزی و دفتر سیاسی حزب کمونیست در هر دوره مشخص، به فعالیت های اقتصادی سایر اعضای این نهاد و خانواده های آنها کاری نداشتند.
همه آنها دوران پاکسازی های حزبی و محاکمه های پدران خود و نسل های قبلی در رهبری حزب را به یاد دارند و به همین خاطر می دانند که افشای خلافکاریهای یکدیگر در انظار عمومی به هرج و مرج و انتقام جویی منجر خواهد شد.
اکنون شی جین پینگ این عهده نانوشته بین اعضای رهبری حزب را شکسته و بنابراین خانواده های ثروتمند مسلما از ادامه کارزار علیه فساد دولتی نگران خواهند شد و از یکدیگر خواهند پرسید که هدف بعدی در این کارزار چه کسی خواهد بود.
در عین حال نباید فراموش کرد که یک ببر محاصره شده هنوز هم خطرناک است. ژو یونگکانگ رییس سابق نهادهای امنیتی پرقدرت چین، تمام اسرار درونی محافل قدرت و از جمله اطلاعات مربوط به خانواده رهبر جدید کشور را در اختیار دارد و بسیاری از این اطلاعات در صورت علنی شدن می تواند به رهبر جدید کشور و سایرین ضربات سنگینی وارد کند.
ژو یونگکانگ به محاصره درآمده ولی هنوز هم حربه هایی در دست دارد که اگر از آن استفاده کند می تواند به رییس جمهور کشور ضربه های مرگباری وارد کند.
دنگ یوون در این مورد می گوید:" اگر شی جین پینگ قصد نابودی ژو یونگکانگ را داشته باشد او رییس جمهور و کل حزب را ساقط خواهد کرد. هر دو آنها با یکدیگر آسیب خواهند دید. شی جین پینگ برای زنده نگه داشتن و حفظ حزب کمونیست باید به ژو یونگکانگ سهمی بدهد. در حال حاضر آنها بر سر همین سهم و امتیاز می جنگند."
با گذشت هفته ها و ماهها این نبرد ادامه خواهد یافت. همه منتظرند ببینند که آیا رییس جمهور جدید بالاخره می تواند ببر پر قدرت و خطرناک چین را رام کند؟
