افتادن بال هواپیما علت سقوط «ایران ۱۴۰»؟ مونتاژ ناشیانه فاجعه آفرید؟
- توضیحات
- منتشر شده در یکشنبه, 19 مرداد 1393 22:17
آذوح: به نظر می‌رسد یک بار دیگر مونتاژهای ناشیانه و غیراستاندارد جمهوری اسلامی، اما این بار در صنایع هواپیماسازی، فاجعه آفریده است. در همین حال، یک نماینده مجلس گفت از مجموع ۷ فروند هواپیمای ۱۴۰ تولید مشترک ایران و اوکراین، ۳ فروند سقوط کرده
صبح امروز، یک فروند هواپیمایی مسافربری «ایران ۱۴۰» (انتونوف ۱۴۰) با ۴۸ مسافر و خدمه پروازی، با قصد عزیمت از تهران به طبس، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه مهرآباد دچار سانحه شد و در شهرک آزادی تهران سقوط کرد و حداقل ۳۹ مسافر و خدمه این هواپیما از جمله چند کودک، جان باختند. در حالی که هنوز رسما علت سقوط هواپیما اعلام نشده است، اما شواهد گوناگون نشان می‌دهد که علت این سانحه هوایی، اشکال در مونتاژ هواپیما و سقوط بال آن در منطقه تهرانسر پس از برخاستن و عدم توانایی خلبان برای مهار هواپیما و تلاش نافرجام او برای بازگشت به فرودگاه و نهایتا سقوط لاشه هواپیما در شهرک آزادی بوده است.
در همین ارتباط، گروه امنیتی - دفاعی خبرگزاری تسنیم گزارش داد: «اندکی پس از پرواز، دم و بخش‌هایی از بال هواپیما از بدنه جدا شده و در حوالی تهرانسر سقوط کرده و سپس، خود هواپیما نیز در منطقه شیشه مینا - شهرک آزادی سقوط می‌کند.»
ساعتی پیش نیز یکی از نجات‌یافتگان این سانحه هوایی، جدا شدن بال هواپیما پیش از سقوط را تایید کرد؛ به گزارش خبرگزاری ایسکانیوز، محمدعابدزاده، از بازماندگان سقوط هواپیمایی سپاهان، با تشریح چگونگی نجات خود و همسرش، گفت: «چند لحظه بعد از پرواز هواپیما و افتادن یکی از بال‌ها در حالی که فاصله زیادی با زمین نداشتیم هواپیما منحرف شد و بعد از برخورد با دیوار بدنی حفره‌ای عمیق در آن ایجاد شد و این حفره، سبب نجات جان من و همسرم شد. وی اظهارداشت: با ایجاد این حفره در بدنه هواپیما با سرعت از آن حفره به بیرون پریدیم و چند ثانیه بعد هواپیما آتش گرفت. به گفته وی، آتش به قدری مهیب بود که من و همسرم، مریم رهنما، دچار سوختگی شدید شدیم.»
به نظر می‌رسد خلبان هواپیما، پس از جدا شدن بال هواپیما تلاش کرده آن را به باند فرودگاه بازگرداند، اما موفق نشده است. شاهد این امر نیز، عملکرد خلبان، برخلاف دستور برج مراقبت فرودگاه مهرآباد بوده است؛ بر اساس گزارش ایسنا، حبیبی، معاون استاندارد پرواز هواپیمایی کشور گفت: «این هواپیما در ساعت ۹:۲۰ دقیقه از فرودگاه مهرآباد پرواز کرده، اما به تقاضای برج مراقبت، گردش به چپ نمی‌کند و به سمت راست می‌رود و در نتیجه در داخل منطقه سقوط می‌کند»؛ به نظر می‌رسد علت این گردش به راست، تلاش برای بازگشت به باند فرودگاه بوده است.
بنا بر این، شواهد نشان می‌دهد علت سقوط هواپیما نه خطای خلبان یا نقص فنی در موتور هواپیما، که نقص فنی فیزیکی در مونتاژ هواپیما و سقوط بال هواپیما و در نتیجه عدم تعادل (که البته ممکن است در لحظات پیش از سقوط کامل باعث اختلال در سیستم‌های راهبری و موتور هم شده باشد) و نهایتا سقوط مرگبار هواپیما در فاصله‌ای دورتر از محل سقوط بال هواپیما، یعنی در شهرک آزادی بوده است.
از سوی دیگر، علی‌اکبر آقائی رئیس کمیسیون عمران مجلس هشتم (مجلس پیشین) در گفتگو با خبرگزاری مهر، از بازدید اعضای این کمیسیون در سال‌های قبل از مراحل ساخت هواپیمای ایران-۱۴۰ خبر داد و خاطرنشان کرد: اعضای کمیسیون عمران در مجلس هشتم جهت آزمایش این هواپیما در فرودگاه مهرآباد سوار هواپیما شده و در فرودگاه امام پیاده شدند، البته همان زمان نیز تکان‌های شدیدی در هواپیما مشاهده کردیم و خواستار بررسی موضوع و تطبیق با استانداردهای جهانی شدیم.
حسین گروسی، رئیس کمیسیون عمران مجلس نهم نیز با اشاره به بازدید کمیسیون صنایع مجلس از مراحل ساخت هواپیماهای ایران- ۱۴۰ گفت: آن زمان هم اعلام شد که باید این هواپیماها با استانداردهای جهانی تطبیق داشته باشد. وی اضافه کرد: «خلبان دقایقی پیش از سقوط درخواست بازگشت و فرود در فرودگاه مهرآباد را داشته که این امر حکایت از نقص فنی هواپیما دارد.»
یک نماینده مجلس: از مجموع ۷ فروند هواپیمای ۱۴۰ تولید مشترک ایران و اوکراین، ۳ فروند سقوط کرده
مهرداد لاهوتی، عضو دیگر کمیسیون عمران، در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت، گفت: «این هواپیما یک هواپیمای اوکراینی است که ایران، مشترکا با اوکراین ساخته است و بعد از بازدیدی که در مجلس هشتم از کارخانه تولید این هواپیماها و انجام پروازهای آزمایشی که منجر به سقوط ۲ فروند از این هواپیماها شد، صورت گرفت، مشخص شد هواپیمای ۱۴۰ استانداردهای لازم را ندارد.»
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه در ابتدا قرار بود به جای این هواپیمای اوکراینی هواپیمای مکزیکی ساخته شود، تصریح کرد: «به علت شرایط تحریمی ایران به سراغ ساخت این نوع هواپیمای اوکراینی رفت در حالی که این اقدام درست نبود.»
وی با اشاره به اینکه مجموعا ۷ فروند هواپیمای ۱۴۰ تولید مشترک ایران و اوکراین در کشور ساخته شده است، ادامه داد: «یک فروند از این هواپیما در زمان پرواز در محل باند آزمایشی در اصفهان سقوط کرد و خلبان و خدمه پرواز جان خود را از دست دادند.»
لاهوتی با یادآوری اینکه یک فروند دیگر از هواپیماهای آنتونوف ۱۴۰ نیز در زمان پرواز آزمایشی در فرودگاه بروجرد سقوط کرد، افزود: «شرکت سازنده بعد از اینکه دید به علت سقوط ۲ فروند از هواپیماها در زمان پرواز آزمایشی، ایرلاین‌ها این هواپیماها را نمی‌خرند به ناچار با واسطه یک فروند را به نیروی انتظامی و یک فروند دیگر را به نیروی دریایی برای انجام گشت فروخت.»
این نماینده مردم در مجلس نهم با بیان اینکه یک فروند از ۷ هواپیمای ۱۴۰ ساخته شده در ایران نیز برای کاربری به عنوان آمبولانس مورد استفاده قرار گرفته است، ادامه داد: ۲« فروند هواپیمای باقیمانده با راه‌اندازی شرکت سپاهان که متعلق به وزارت دفاع است، برای حمل و نقل هوایی و انجام پرواز به کار گرفته شد.»
نماینده مردم لنگرود در مجلس با یادآوری اینکه هفته گذشته با یک فروند از هواپیماهای شرکت سپاهان به گیلان سفر کرده است، تصریح کرد: «قبل از پرواز با خلبان گفتگویی داشته که صحبت‌های مطرح شده گواهی بر نداشتن استانداردهای لازم در این نوع هواپیماها بوده است و خلبان نسبت به انجام پرواز با هواپیمای ۱۴۰ ابراز نگرانی کرده است.»
وی ادامه داد: «با این وضعیت، ما منتظر وقوع چنین حادثه‌ای بودیم و برای سازمان هواپیمایی متاسفیم که از هواپیماهای بدون استاندارد برای جابجایی مردم استفاده می‌کند.»
عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در این رابطه تذکری کتبی به مسوولان سازمان هواپیمایی اعلام کرده است، تصریح کرد: باید جلوی پرواز با هواپیماهای ۱۴۰ گرفته شود و وزارت راه و شهرسازی، سازمان هواپیمایی و حتی کمیسیون عمران مجلس باید در این رابطه پاسخگو باشند.
لاهوتی گفت: «در ۴ سال گذشته ۲ بازدید از کارخانه تولید هواپیمای ۱۴۰ داشتیم و سوالی که وجود دارد این است که چرا وقتی در پروازهای آزمایشی هواپیمایی دچار حادثه می‌شود و سقوط می‌کند دوباره به کار گرفته می‌شود که سازمان هواپیمایی باید به این سوال پاسخ شفاف دهد.»
لازم به توضیح است که در آذرماه سال ۱۳۸۵ نیز یک فروند هواپیما از نوع آنتونوف ۷۴، که در اختیار نیروی هوایی سپاه پاسداران بود و قصد عزیمت به شیراز را داشت، در فرودگاه مهرآباد، دچار سانحه شد و تمام ۳۸ سرنشین آن مشتمل بر خدمه پرواز و اعضای سپاه پاسداران کشته شدند.
از آنتونوف ۱۴۰ تا ایران ۱۴۰
به گزارش تسنیم، ایران ۱۴۰، همان هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ اوکراینی است که توسط شرکت هواپیماسازی ایران (هسا)، تولید شده است. ماجرای ساخت این هواپیما به سال ۱۳۷۴ باز می‌گردد که در این سال، یک قرارداد بین ایران و اوکراین امضا می‌شود که طبق آن، دولت کی‌اف متعهد می‌شود که در زمینه تولید هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ در شرکت هسا، با ایران همکاری کند.
پس از انعقاد این قرارداد و با گذشته چند سال، اولین فروند از این هواپیما که نمونه مونتاژشده آنتونوف اوکراینی بود، رونمایی می‌شود، اما طبق قرار داد اولیه و پس از مونتاژ اولین فروند از این هواپیما و انتقال کامل فناوری ساخت این مدل از هواپیماها، نمونه‌های بعدی این هواپیما به دست متخصصان کشورمان و به صورت بومی تولید می‌شود.
اولین فروند از این هواپیماهای ساخته شده در کشور، در سال ۲۰۰۰ میلادی اولین تست پروازی خود را انجام و دو سال بعد و در سال ۲۰۰۲ میلادی رسما رونمایی می‌شود تا ایران نیز رسما به جمع سازندگان این هواپیماها بپیوندد.
با توجه به امکانات موجود در کشور و در همان گام اول، هسا کار ساخت ۱۲ فروند از این هواپیماها را آغاز کرد، ولی اندکی بعد، به دلیل مشکلات مالی، عدم استقبال شرکت‌های هواپیمایی داخلی و البته خلف وعده‌های طرف مقابل، کار تولید این هواپیماها در اصفهان با مشکل مواجه شد، ولی در عین حال، هسا توانست چندین فروند (طبق اطلاعات منتشره ۹ فروند) از این هواپیماها را تولید کند.
یکی از مولفه‌های مهم مدل ایرانی و بومی هواپیماهای آنتونوف، استفاده از تجهیزات به روز و پیشرفته در سامانه‌های این هواپیما نسبت به مدل اوکراینی آن اعلام شده است.
